Zasada prawej ręki w ruchu drogowym. Co oznacza i kiedy ją stosujemy?

Zasada prawej ręki na drodze obowiązuje w miejscach, w których nie ma oznakowania i sygnalizacji świetlnej. Wiedza na temat tego, kto ma pierwszeństwo w takich sytuacjach może skutecznie uchronić nas od kolizji i ryzykownych zdarzeń. Jak i gdzie stosować zasadę prawej ręki? Na to pytanie powinien znać odpowiedź każdy kierowca.

Czym jest zasada prawej ręki na drodze?

Zasada prawej ręki jest kluczowa w momencie, gdy ruch drogowy na skrzyżowaniu nie jest uregulowany znakami i sygnalizacją świetlną. W takich sytuacjach prawo pierwszeństwa posiada pojazd, który znajduje się po naszej prawej stronie. Musimy więc bacznie obserwować drogę i pozwalać na to, by samochody po prawej stronie mogły bezpiecznie wykonać swój manewr.

Pamiętajmy, że ustąpienie pierwszeństwa dotyczy również pojazdów, które znalazłyby się po naszej prawej stronie w momencie wykonywania przez nas manewru. Są to więc zarówno samochody stojące na skrzyżowaniu po prawej stronie, jak i pojazdy stojące naprzeciwko – które znajdą się po naszej prawej stronie dopiero wtedy, gdy zaczniemy skręcać w lewo.   

Jeśli więc zbliżasz się do skrzyżowania, na którym nie ma znaków i świateł – zastosuj się do tej zasady, aby nie doprowadzić do kolizji.

Kiedy i w jakich miejscach należy ją stosować?

Zasada prawej ręki na drodze była kiedyś stosowana częściej niż obecnie. Dlaczego? Dziś większość skrzyżowań i dróg jest oznakowana oraz posiada sygnalizację świetlną, która wskazuje kierowcom zasady pierwszeństwa. Nadal jednak – szczególnie w małych miejscowościach i wsiach – możemy podczas jazdy trafić na skrzyżowania, na których pierwszeństwo nie jest w żaden sposób oznakowane. Wtedy znajomość tej zasady upewnia nas, że wykonywany manewr jest zgodny z przepisami.  

Zasada prawej ręki obowiązuje na drodze w kilku miejscach. Do najważniejszych z nich należą:  

• Skrzyżowania równorzędne – to wspomniane wcześniej skrzyżowania dwóch dróg bez sygnalizacji świetlnej i znaków, które wskazują na pierwszeństwo przejazdu.  Tego typu miejsca to najczęściej skrzyżowania osiedlowych uliczek czy drogi znajdujące się w strefach z ograniczeniem prędkości.
• Ronda równorzędne – czyli ronda, przed którym nie ma znaku ustąp pierwszeństwa. W tym przypadku pojazdy poruszające się po rondzie nie mają pierwszeństwa, muszą je ustąpić samochodom wjeżdżającym na nie z prawej strony.

W podobny sposób zasadę prawej ręki stosuje się na rondach z dwoma pasami – samochód poruszający się wewnętrznym pasem, który chce zjechać z ronda, powinien ustąpić pierwszeństwa pojazdom po prawej, czyli tych jadących pasem zewnętrznym.

• Parkingi – jeśli przed parkingiem znajduje się oznaczenie „Strefa ruchu”, wtedy na jego terenie obowiązują takie same zasady jak na drogach. Czyli zasada prawej ręki ma zastosowanie. Jeśli nie ma takiego znaku przed wjazdem, należy stosować się do oznaczeń umieszczonych przez jego zarządcę. 
• Autostrady – znajomość zasady prawej ręki przyda się szczególnie kierowcom, którzy poruszają się trzypasmową autostradą. W sytuacji gdy dwa samochody znajdujące się po przeciwnych stronach chcą zmienić pas ruchu na środkowy – pojazd znajdujący się po lewej stronie musi ustąpić pierwszeństwa pojazdowi z prawej.

W jakich sytuacjach zasada prawej ręki nie obowiązuje?

Odstępstwem od zasady prawej ręki jest ustępowanie pierwszeństwa pojazdom szynowym i uprzywilejowanym. Gdy znajdujemy się na skrzyżowaniu wraz z np. tramwajem, karetką czy strażą pożarną – musimy ustąpić im pierwszeństwa bez względu na to, co mówi o tym wspomniana zasada.

Co w sytuacji, gdy na skrzyżowaniu nikt nie będzie miał pierwszeństwa?

Sytuacja, w której żaden z kierowców nie ma pierwszeństwa może wystąpić na skrzyżowaniach równorzędnych. Przykładem może być moment, w którym u zbiegu każdej ulicy znajduje się pojazd chcący jechać prosto. Jest to sytuacja nietypowa, której nie regulują przepisy, a zasada prawej ręki nie ma w takim przypadku zastosowania.

Dlaczego? Ponieważ każdy znajdujący się na skrzyżowaniu samochód ma po prawej stronie inny pojazd, któremu powinien ustąpić pierwszeństwa. W takim przypadku to, który samochód powinien rozpocząć swój manewr, uzależnione jest od zachowania kierowców i wskazania przez jednego z nich wyraźnego sygnału o ustąpieniu pierwszeństwa, np. ruchem ręki. Gdy jeden z samochodów opuści skrzyżowanie, zasada prawej ręki będzie mieć zastosowanie dla pozostałych kierowców.